امروزه ایمنی ساختمان ها از اهمیت بسزایی برخوردار است به همین دلیل مهندسان دستگاه ها و تجهیزاتی را طراحی کرده اند که می تواند در این زمینه به افراد یاری رسان باشد. سیستم های اعلام و سیستم اعلان حریق متعارف یکی از انواع تجهیزاتی است که به منظور حفظ امنیت ساکنان مورد استفاده قرار می گیرد. لازم به ذکر می باشد که پنل های اعلام حریق به عنوان بخش کنترل کننده سیستم های اعلام حریق فعالیت کرده و چندین دتکتور به آن ها اتصال یافته است.
این سیستم های نوین اغلب در ساختمان های بزرگ و اماکن تجاری مورد استفاده قرار می گیرند و بدین ترتیب به هنگام آتش سوزی در محل سریعا به مرکز آتش نشانی اطلاع می دهد. اولین وظیفه آن ها نظارت بر وقوع آتش سوزی، آگاه کردن افراد از محل دقیق آتش سوزی و تأمین برق مورد نیاز دتکتورهاست. در این مقاله از وب سایت اسمارت کو قصد داریم تا به بررسی نحوه کار با پنل اعلان حریق بپردازیم و اطلاعاتی را در این خصوص در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. بنابراین برای کسب اطلاعات بیشتر تا انتهای این مقاله با اسمارت کو همراه باشید.
سیستم اعلام حریق چیست؟
در مقالات گذشته درباره سیستم های اعلام حریق اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار داده ایم و تعریف آن را به صورت کامل بیان کرده ایم. در این مطلب نیز در ابتدا به بررسی سیستم های اعلام حریق می پردازیم تا شما عزیزان آشنایی بیشتری با آن ها داشته باشید.
همان گونه که می دانید، حادثه هرگز خبر نمی کند و می تواند به یک باره اتفاق بیافتد. آتش سوزی نیز یکی از حوادثی به شمار می آید که می تواند به صورت کاملا ناخواسته و به دلایل مختلف در انواع ساختمان ها اتفاق بیفتد به همین دلیل است که بهره گیری از راه های متفاوت برای جلوگیری و مقابله بسیار مهم است. در ابتدا باید تمامی مواردی را که در ساختمان می توانند منجر به آتش سوزی شوند را به صورت دقیق بررسی نمود و پس از آن تجهیزاتی را به کار برد تا بتواند در حد امکان از بروز خسارات و هزینه های زیاد جلوگیری نماید. این را به یاد داشته باشید که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است، بنابراین در هر شرایط سعی کنید تا راه آتش سوزی را ببندید و پس از آن از سیستم های نوین برای آتش سوزی استفاده نمایید.
ممکن است این سوال برای شما عزیزان پیش بیاد که سیستم اعلام حریق از چه اجزایی تشکیل شده است؟! برای پاسخ به این سوال می توان اذعان داشت که سیستم اعلام حریق تشکیل شده از مجموعه ای قطعات و اجزای مختلف که می تواند آشکارسازی آتش را در مکان های مختلف بر عهده داشته باشد. این سیستم در واقع از دستگاه ها و دتکتورهایی طراحی و ساخته شده است که می تواند در صورت وجود آتش، دود، گاز مونوکسید کربن و ... این موارد را به راحتی را تشخیص دهید و با سیستم هشدار دهنده ای که دارند اطرافیان را از این موضوع مطلع سازند.
نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که در این سیستم هشدار دهنده های خاص قرار گرفته است که می تواند عملکرد سیستم را تکمیل نماید. هشدارهایی که در سیستم های اعلام حریق مورد استفاده قرار گرفته است، در شکل های مختلفی وجود دارد که هر کدام از آن ها مزیت های مختلفی دارد و برای یک نوع سیستم مورد استفاده قرار خواهد گرفت. برخی از این هشدارها به صورت آژیر خطر به صدا در آمده و برخی از آن ها پیام های صوتی مبنی بر وجود خطر و تخلیه ساختمان از طریق بلندگوهای تعبیه شده پخش می کنند.
بنا بر موارد ذکر شده، اجزای سیستم اعلان حریق و اعلام حریق یکی از مهم ترین و اساسی ترین سیستم هایی است که باید در ساختمان ها با کاربری های مختلف مورد استفاده قرار بگیرد. شایان ذکر می باشد که استفاده درست از سیستم اعلام حریق و نحوه نگه داری از آن می تواند کمک نماید تا سیستم شما همیشه در بهترین حالت ممکن کار کرده و شما را از وجود خطرات آگاه سازد.
اجزای تشکیل دهنده سیستم اعلام حریق چه می باشد!؟
در قسمت قبل تا حدودی درباره اجزای سیستم اعلان حریق اطلاعاتی را در اختیار شما عزیزان قرار داده ایم. در این قسمت نیز به صورت کلی اجزای تشکیل دهنده سیستم های اعلام حریق را مورد بررسی قرار خواهیم داد. در واقع برای آن که بتوانیم با نحوه کار سیستم های اعلام حریق آشنایی داشته باشیم، باید با قطعات و اجزای تشکیل دهنده سیستم های اعلام حریق آشنایی کافی را داشته باشید. در واقع اجزای تشکیل دهنده یک سیستم اعلام حریق شامل سه قسمت اصلی می باشد که هر یک از این بخش ها عملکرد خاصی را در سیستم بر عهده دارد و هم چنین خود شامل قطعات جانبی دیگری نیز خواهند بود.
از جمله اجزای تشکیل دهنده سیستم اعلام حریق شامل موارد زیر خواهد بود:
- مرکز کنترل یا کنترل پنل سیستم اعلام حریق
- دتکتور دود
- دتکتور حرارت
- بیم دتکتور و دتکتور ترکیبی
- دتکتور شعله
- شستی اعلام حریق
- زنگ اخبار
- آژیر اعلام خطر و باتری پشتیبان
- مقاومت انتهای خط
- منبع تغذیه اصلی
- منبع تغذیه ثانویه یا پشتیبان
- نمایشگر LED
- فلاشر
شایان ذکر می باشد که تجهیزات متنوع دیگری نیز وجود دارد که به کمک آن ها امکان تشخیص دود و آتش در ساختمان امکان پذیر خواهد بود و هم چنین عملکرد سیستم اعلام حریق با همکاری این تجهیزات و قطعات امکان پذیر است. این تجهیزات مهم ترین اجزای تشکیل دهنده سیستم های اعلام حریق به شمار می آید که وجود آن ها برای سیستم مذکور از اهمیت بسزایی برخوردار است. این اجزای بسیار مهم را به صورت زیر تشریح و بررسی خواهیم کرد:
- شستی های سیستم اعلام حریق:
یکی از مهم ترین اجزای تشکیل دهنده سیستم های اعلام حریق، شستی های آن می باشد. در واقع می توان اذعان داشت که جایگاه اصلی شستی ها در مسیرهای خروجی و پله هایی که به مکانی امن می رسند خواهد بود و با شکسته شدن طلق های روی درب در مواقع ضروری فشار داده می شوند تا عملیات مورد نظر انجام پذیرد. دو نکته بسیار مهمی که در این خصوص باید بدانید، این است که شستی ها را به رنگ هایی در می آورند که به راحتی قابل مشاهده باشد و بتوان از آن ها در شرایط سخت استفاده کرد و هم چنین آن ها را در ارتفاع 1.25 سانتی متری از زمین نصب خواهند کرد.
- تجهیزات هشدار دهنده در سیستم های اعلام حریق:
وسایل ها و سیستم های هشدار دهنده نیز یکی از اجزای بسیار مهم سیستم های اعلام حریق می باشد. این وسایل در نوع سمعی و بصری طراحی و تولید خواهند کرد و هم چنین در ساختمان های مختلف ممکن است هر یک از آن ها مورد استفاده قرار بگیرد. در مکان هایی که وجود سر و صدا ممکن است مشکلاتی را ایجاد نماید و یا در مکان هایی که افراد ناشنوا وجود دارند استفاده از هشدار دهنده های سمعی و صوتی کاربرد فراوان خواهد داشت و در سایر ساختمان ها معمولا از سیستم های هشدار دهنده صوتی استفاده می نمایند.
- دتکتور حرارتی:
در مقالات گذشته از وب سایت اسمارت کو درباره دتکتورها موضوعاتی را خدمت شما خوانندگان محترم بیان کرده ایم. شایان ذکر می باشد که دتکتورهای حرارتی آلیاژهایی دارای گرما دارند و در صورتی که دمای محیط از حد مشخصی بیشتر گردد سیستم هشدار آن ها عمل خواهد کرد و پس از آن سیستم اعلام حریق فعالیت خود را آغاز می کند. دتکتورهای حرارتی در واقع نوعی از سنسورهای حرارتی هستند که به صورت معمول به روش فیوز الکتریکی عمل خواهند کرد.
- دتکتور دود در سیستم های اعلام حریق:
علاوه بر دتکتورهای حرارتی، دتکتورهای دود نیز در سیستم های اعلام حریق به کار گرفته می شوند. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که دتکتورهای دود نسبت به دود و سایر ذرات آئروسل حساسیت بالایی را نشان خواهند داد و هم چنین با تشخیص این موارد شروع به هشدار دادن خواهند کرد. دتکتورهای دود در دو نوع زیر وجود دارد:
- اپتیکال
- یونیزاسیون
لازم به ذکر می باشد که نوع یونیزاسیون آن ها ذرات دود موجب کاهش جریان الکتریکی موجود خواهد شد و سیستم اعلام خطر خواهد کرد. دتکتورهای اپتیکال نیز در برابر ذرات بزرگتر از دود واکنش نشان داده و سیستم را فعال می نمایند.
- دستگاه پنل مرکزی در سیستم های اعلام حریق:
یکی دیگر از اجزای مهم سیستم های انواع کنترل پنل اعلام حریق ، پنل مرکزی آن می باشد. در واقع تمامی ورودی های سنسورها، پردازش و خروجی ها در قسمت کنترل مرکزی قرار گرفته اند و هم چنین اعلام وضعیت های مختلف توسط این قسمت از سیستم اعلام حریق صورت می گیرد. از جمله موارد و نکات بسیار مهمی که در این خصوص وجود دارد این است که اعلام وضعیت حریق و اعلام وجود نقص در سیستم در دستگاه پنل مرکزی مشخص می گردد.
نحوه کار سیستم اعلام حریق چگونه می باشد؟!
حال که با تمامی اجزای تشکیل دهنده سیستم اعلام حریق، آشنایی پیدا کرده اید، بهتر است که به سراغ نحوه عملکرد این سیستم ها بپردازیم. همان گونه که می دانید سیستم های اعلام حریق از سال های بسیار دور تا الان به منظور هشدار برای وقوع آتش سوزی مورد استفاده قرار می گیرند و مکانیسم عملکرد آن ها در طول زمان دچار تغییراتی شده است. در واقع سیستم هایی که امروزه برای اعلام حریق مورد استفاده قرار می گیرد، با تکنولوژی روز دنیا طراحی و ساخته شده اند و همین موضوع سبب شده است تا به نسبت گذشته این تجهیزات از تاثیر و عملکرد بیشتری برخوردار باشند. باید بدانید که :
- سیستم های اعلام حریق امروزی به صورت اتوماتیک کار می کنند
- این سیستم های نوین با استفاده از سیگنال هایی خاص و از طریق سنسورهایی که در آن ها به کار گرفته شده است، دود و آتش را دریافت خواهند کرد
- پس از دریافت دود و آتش از طریق سنسورها، به صورت خودکار به کنترل پنل دستگاه اعلام آتش سوزی خواهد کرد
- پس از اعلام آتش سوزی فرمان به سیستم های هشدار دهنده رسیده و اطلاع رسانی انجام می گیرد.
از جمله نکته حائز اهمیت این است که سیستم های اعلام حریق پس از وقوع آتش سوزی قادر به تماس با مرکز آتش نشانی می باشند و همین موضوع سبب می گردد تا نیروهای کمکی هرچه سریع تر خود را به محل وقوع حادثه برسانند و بتوانند آتش را در محل مورد نظر خاموش کنند.
نکات بسیار مهم در خصوص سیستم های اعلام حریق:
- در سیستم های اعلام حریق اتوماتیک آدرس پذیر، تمامی عناصری که در این سیستم مورد استفاده قرار گرفته اند با استفاده از یک کد یا آدرس مشخص خواهند شد و بر طبق این کد یا آدرس، کنترل پنل دستگاه مکان وقوع آتش را مشخص می نماید.
- در سیستم های اعلام حریق اتوماتیک آدرس پذیر، مکانی که در آن حادثه رخ داده است به سرعت شناسایی شده و امکان انجام اقدامات لازم وجود خواهد داشت.
- سیستم های اعلام حریق اتوماتیک معمولی زون های مختلفی در ساختمان تعریف می گردد و در هر یک از این مناطق معرفی شده تعدادی دتکتور، شستی و آژیر نصب شده که در نهایت این اجزا به سیستم اعلام حریق متصل می شوند.
- در صورتی که حادثه آتش سوزی در ساختمان اتفاق بیفتد، و ان ساختمان مجهز به سیستم های اعلام حریق اتوماتیک معمولی باشند، آن گاه زنگ هشدار همان منطقه شروع به هشدار دادن کرده و در صورتی که سیگنال قطع نگردد آژیر سیستم فعال خواهد شد.
سخن پایانی:
وجود سیستم های اعلام حریق برای تمامی ساختمان ها با هر کاربری یک نیاز اساسی می باشد. این سیستم ها می توانند از جان و مال مردم در برابر حریق محافظت به عمل آورند. نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که امروزه سیستم های اعلام حریق بی سیم نیز در بازار وجود دارند که در آنها برای اتصال سنسورها و دستگاه های مختلف با کنترلرها از ارتباطات ایمن استفاده می نمایند. در این سیستم ها نیازی به انجام کابل کشی نبوده و سیستم به صورت هوشمند محل وقوع حادثه را تشخیص داده و شروع به هشدار دادن می نماید. شما عزیزان می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره سیستم های مختلف اعلام و اعلان حریق به وب سایت اسمارت کو مراجعه کرده و در این خصوص با مشاوران مجموعه مشورت نمایید.